اینجا همه چی درهمه

                     مفاهیم و کاربرد             مسولیتهای کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره در مدرسه

کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره مدرسه شامل مشا وره, معلم , مدیر ,روان شناس ,مددکار اجتماعی, روان سنج, مربی بهداشت, مربی امور تربیتی و اعضای انجمن اولیا و مربیان می شود . از آنجا که راهنمائی فعالیتی جمعی است , برای کسب موفقیت در آن همکاری تمام کارکنان برنامه و نیز موسسات ونهاد های اجتماعی مربوطه ضروری است در این گفتارمسولیتها ونوع مشارکت هر یک از کارکنان برنامه ی راهنمائی مورد برسی قرار می گیرد .

مشخص سازی مسوولیتها و وظایف کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره از تداخل و تکرار فعالیتها و نیز کم کاری جلوگیری می کند و اجرای برنامه ی راهنمائی را با موفقیت بیش تری همراه می سازد .در پایان مطالعه ی این گفتار شما باید مسوولیت های انفرادی و اشتراکی کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره را شرح دهید و در به ثمر رسیدن هدفهای این برنامه، چگونگی همکاری افراد این گروه را مورد بحث قرار دهید . برای رسیدن به هدف فوق، شما دانشجویان باید بتوانید:

1-    وظایف مشترک کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره ی مدرسه را نام ببرید .

2-  مسولیتهای مهم مشاوره مدرسه در ارتباط با دانش آموزان و کارکنان برنامه ی راهنمائی را دسته بندی کنید و هر دسته از مسولیتها را مورد بحث قرار دهید.

3-      خصوصیات راهنما یا مشاور را نام ببرید و ارتباط آنها را با مسوولیتهای وی توضیح دهید

4-    اهمیت و نقش معلم در برنامه ی راهنمائی و مشاوره و مسوولیتها ی وی رادر این مورد ذکر کنید

5-    نقش و مسوولیتهای مدیر مدرسه در برنامه ی راهنمائی و مشاوره را شرح دهید

6-  مسوولیتها ی روان شناس و روان سنج مدرسه و کمکهایی را که آنان می توانند در به ثمر رسانیدن برنامه ی راهنمائی و مشاوره انجام دهند توضیح دهید

7-    ویژگیهاو وظایف مددکار اجتماعی در برنامه ی راهنمائی و مشاوره را بیان کنید

مسوولیتها ی افراد گروه بهداشت از جمله مربی بهداشت مدرسه را برنامه ی راهنمائی و مشاوره بیان کنید

8-    نقش انجمن اولیا و مربیان در برنامه ی راهنمائی و مشاوره  را توضیح دهید.

10- مسوولیت مربی امور تربیتی در اجرای برنامه ی راهنمائی و مشاوره را شرح دهید.

کارکنان  برنامه راهنمای و مشاوره باید با یکدیگر همکاری نزدیک و متقابلی داشته باشند تا بتوانند دانش آموزان را در خود شناسی و حل حل مشکلات یاری دهند این افراد، مسوولیتهای مشترکی در جمع آوری اطلاعات موثق از منابع گوناگون درباره دانش آموزان، استفاده از اطلاعات جمع آوری شده به منظور کمک به حل مشکل، و آشنایی با موسسات و نهادها و افراد کمک دهنده دارند . در ادامه  بحث، به ترتیب با شرح وظایف و مسولیتها ی ویژه هر یک از کارکنان برنامه آشنا می شویم

مسوولیتها ی راهنما یا مشاور مدرسه:

مسوولیت فنی و تخصصی اجرای برنامه ی راهنمائی و مشاوره بر عهده ی مشاور است . زیرا او در زمینه ی اجرای صحیح برنامه، آموزش دیده است و تخصص دارد. مشاور مدرسه، به انجام فعالیت هائی در زمینه های شناخت دانش آموزان، راهنمائی و مشاوره ی فردی و گروهی با دانش آموزان و اولیا ی آنان و کارکنان مدرسه، و ارجاع بموقع دانش آموزان نیازمند به مراکز ذیر بط  برای دریافت کمکهای ضروری  مبادرت می ورزد .  مسوولیتهای مشاور مدرسه در مقاطع متعدد تحصیلی متفاوت است . مشاور مدرسه در دوره ی ابندائی، بر پیشگیری از ناراحتی ها تاکید می ورزد؛ در دوره ی راهنمائی ،بیشتر بر خودشناسی دانش آموزان توجه می کند ؛و در دوره ی دبیرستان ،درمان مشکلات و نارحتی ها را مورد توجه قرار می دهد . مشاور مدرسه، همچنین معلمان را در شناخت دانش آموزان کمک می کند.

به اعتقاد راتنی و روئنس (1949) مسوولیتها ی مشاور مدرسه شامل تعبیر و تفسیر نتایج آزمونهای روانی برای دانش  آموزان، در انتخاب دروس و رشته های تحصیلی مناسب ،کشف علل مردودی دانش آموزان  در حل مشکلات رفتاری است نوئل (1951) که مسوولیت مشاوران را از دیدگاه معلمان مورد بررسی قرار داده

است می گوید معلمان توقع دارند که مشاوران فقط با دانش آموزانی که مشکل عاطفی دارند به مشاوره بپردازند، با معلمان در باره ی شیوه های صحیح راهنمائی تحصیلی به گفتگو بنشینند، و معلمان را در حل مشکلات دانش آموزان  یاری دهند

. به نظر استوارت(1959) مسوولیت مشاور مدرسه در برنامه ی راهنمائی و مشاوره شامل برگزاری جلسات مشاوره ی فردی و گروهی با دانش آموزان و والدین آنان، استفاده از ابزار سنجش برای پی بردن به مشکلات دانش آموزان ،تشکیل پرونده ی راهنمائی برای دانش آموزا ن ،جمع آوری اطلاعات دقیق و گسترده درباره ی دانش آموزان و محیط زندگی آنان ،و کمک به معلمان برای رفع مشکلات دانش آموری است.

مسوولیتهای عمده ی مشاور مدرسه در مشاور مشورت هماهنگی و ارجاع و پیگیری خلاصه می شود . مشاوره با دانش آموزان و اولیا ی آنان و کارکنان مدرسه از فعالیتهای اساسی و اولیه ی مشاور مدرسه به حساب می آید و بخش چشمگیری از اوقات مشاور را به خود تخصیص می دهد . مشاور مدرسه از طریق مشاوره ی فردی یا گروهی با دانش آموزان و اولیای آنان پس از شناخت احساسات و افکار و نیاز ها و ارزشها مراجعان را در حل مشکلات  عاطفی تصمیم گیری و مقابله با مسائل آینده یاری می دهد . برای موفقیت در انجام این مسوولیت مشاور مدرسه باید از فنون و روشهای مشاوره آگاهی کافی داشته باشد . مشاور نباید از راهنمائی دانش آموزان و اولیای آنان غافل بماند و از طریق

 تشکیل جلسات راهنمائی فردی و گروهی اطلاعات مفیدی در زمینه های تحصیلی

 و شغلی و خانوادگی در دسترس دانش آموزان و خانواده ی آنان قرار دهد و آنان را در تصمیم گیری صحیح در هر مورد کمک کند و از پیدایش مشکلات آینده پیشگیری بعمل آورد .

مشاور علاوه برانجام مشاوره به مشورت با اطرافیان دانش آموز نیز می پردازد و به وسیله آن اطلاعات ارزنده ای در مورد شیوه های  تعامل و کار کردن با دانش آموزرا در دسترس کسانی که با او در ارتباط هستند قرار می دهد. مشاور مدرسه با مدیر و معلم و سایر کارکنان مدرسه  درباره ی دانش آموز جلسات مشورتی تشکیل می دهد و ضمن مبادله ی اطلاعات شناخت بهتر و دقیق تری از دانش آموز به دست می آورد . والدین نیز ضمن تماس با مشاور مدرسه از او در زمینه های متعدد دربارهی فرزندشان نظر خواهی می کنند . مشاور باید اطلاعات صحیح و دقیق را در موارد گوناگون بموقع به والدین ارائه دهد.مشاور برای موفقیت در این مورد باید بر شیوه های گوناگون تربیت و نیز انواع مشکلات کودکان و نوجوانان و جوانان   و روشهای حل آنها مسلط باشند.

مشاور مدرسه علاوه بر مشاوره و مشورت باید مجموعه فعالیتهای انجام شده از طرف اشخاص گوناگون را در جهت کمک به دانش آموزو حل مشکلات او هماهنگ سازد . ایجاد هماهنگی بین فعالیت های متعدد از مسولیتهای مهم مشاور مدرسه محسوب می شود و برای موفقیت در کمک به دانش آموز ضرورت دارد . از این رو مشاور مدرسه باید با این افراد و منابع کمکی در تماس دائم باشد و

 در صورتی  که مشاور نتواند مشکل دانش آموز را حل کند باید اورا نزد افراد آگاه و متخصص ارجاع دهد و از آنان  برای کمک به مراجع طلب یاری کند . در اینجابه لحاظ اهمیت موضوع نکاتی درباره ی خصوصیات کسی که باید برنامه ی

 راهنمائی  و مشاور را سازمان داده و هماهنگ سازد یعنی مشاور ارائه می شود.

خصوصیات راهنما یا مشاور:

خصوصیات راهنما یا مشاور در موفقیت کارش تاثیر بسزائی دارد . راهنما و مشاور باید (الف) از سلامت روانی و جسمانی برخوردار باشد و از بخل و حسد و دروغ بپرهیزد (ب) باهوش باشد و به راحتی و صراحت و فصاحت صحبت کند و توانائی لازم برای استدلال و درک و فهم مطالب را داشته باشد (ج) به انسانها و حل مسائل و مشکلات آنان علاقمند باشد (د) در روابطش با دیگران انعطاف پذیر و صبور باشد و کسی را به تبعیت از خویش مجبور نکند (ه) صمیمی و مهربان و راز دار باشد و به دیگران احترام بگذارد (و) از توانائیها  و محدودیتهای خودآگاه باشد (ز) در زمینه ی مشاوره روانشناس تعلیم و تربیت جامعه شناسی ونیز امکانات شغلی و تحصیلی و بهداشتی جامعه آگاهی داشته باشد (ح) متقی و خوشنام باشد و خدمت صادقانه و خالصانه به همنوع رامد نظر قرار دهد(ط) حضور ذهن داشته باشد و بتواند سو الات دقیق و مناسب را بموقع مطرح سازد (ی) به مطالعه و افزایش دانش خود علاقمند باشد و بکوشد در جریان جدید ترین مطالب علمی درباره ی رشته اش قرار گیرد (ک) در برقراری رابطه با انسانها مجرب باشد و تحمل شنیدن مطالبی را که خود به آنها معتقد نیست داشته باشد .

نگارنده از یکصد و نود دانشجو که در کلاس درس «اصول و فنون مشاوره» حضور داشتند درخواست کرد در مورد خصوصیات راهنما و مشاور اظهار نظر کنند. پاسخهای دانشجویان به ترتیب اولویت بشرح زیر مشخص گردید: آگاهی و تخصص در فنون راهنمائی و  مشاوره(132 مورد) تعهد و تقوی (72 مورد) پشتکار و علاقه (61 مورد ) آشنائی با فرهنگ جامعه (48 مورد ) متعمد(46 مورد )

 صبر و شکیبائی (42 مورد ) مهربانی و دلسوزی (30 مورد ) رازداری (30 مورد) خوش برخوردی (18 مورد ) نظم در کارها (18 مورد ) برخورداری از سلامت جسمی و روانی (15 مورد ) واقع بینی (12 مورد )و تاهل (7مورد )

مسوولیتهای معلم:

مسوولیت معلم در برنامه ی راهنمائی به عنوان تسهیل کننده بقدری اهمیت دارد که می توان موفقیت یا شکست برنامه ی راهنمائی را تا حد زیادی به فعالیت و همکاری او مربوط دانست .معلم با دانش آموزان بیش ترین و نزدیک ترین تماس را دارد و این خود علاوه بر تدریس موفقیت مناسبی را برای انجام مشاوره توسط وی فراهم می آورد. معلم ضمن تدریس عملا دانش آموز را در جهت نیل به اهداف آموزش و پرورش راهنمائی می کند و در نتیجه تعلیم و راهنمائی بطور تفکیک نا پذیری درهم می آمیزد و با یکد یگر ارتباط پیدا می کنند.

معلم که درباره ی دانش آموزان اطلاعات جامع و دقیقی دارد در تکمیل پرونده ی راهنمائی مشاور مدرسه را یاری می دهد و در شناسا ئی دانش آموز نقش مهمی را ایفا می کند . معلم همچنین می تواند دانش آموزانی را که به کمکهای ویژه نیاز دارند مشخص سازد و نزد مشاور ارجاع دهد . معلم علاوه بر موارد فوق قادر است در زمینه ی ارائه اطلاعات شغلی و تحصیلی و اجتماعی  به دانش آموزان به میزان قابل توجهی مشاور را کمک کند از این رو همکاری معلم در برنامه راهنمائی تا حد زیادی از سنگینی وظایف مشاور می کاهد .

به نظر اریکسون و همکارانش (1955) معلم باید با مشاور مدرسه در  نیل به اهداف  برنامه ی راهنمائی همکاری کند حداکثر استفاده از امکانات را برای دانش آموزان فراهم آورد اطلاعات تحصیلی و شغلی دقیق و قابل درکی را به دانش آموزان ارائه دهد درباره ی توانائیها و رغبتها و رفتار و اهداف دانش اطلاعات وسیعی کسب کند و مشاور را در حل مشکلات آنان یاری دهد دانش آموزانی را که مشکلات رفتاری دارند به مشاور مدرسه ارجاع دهد و دانش آموزان را به استفاده از خدمات راهنمائی مدرسه تشویق کند .

به عقیده ی میرز    195 ) معلم باید در کلاس موقعیتی فراهم آورد که دانش آموزان بتوانندعقاید خود را آزادانه بیان کنند و از گفتار دیگران بهره برند بتوانند تصمیمات صحیح اتخاذ کنند به لزوم برنامه های راهنمائی  آگاهی یابند بدانند که رفتار عللی دارد و پس از شناخت علل می توان به حل مشکلات اقدام کرد با شیوه هاای صحیح  مطالعه آشنا شوند خود را در ابعاد گوناگون وجودی بشناسند و پس از آشنائی با  منابع و موسسات کمکی جامعه شیوه های استفاده از آنها را بخوبی یاد بگیرند .

معلم در صورت آشنائی با فنون مشاوره در واقع ضروری می تواند با دانش آموزان مشاوره کند . در این زمینه  فرازیر(1949) معتقد است که معلمان باید از فنون مشاوره آگاه باشند و نحوه ی ایجاد رابطه ی مشاوره ای را بخوبی بدانند . معلم همچنین باید با مشاورمدرسه در تماس دائم باشد و مشاور نیز باید بنوبه ی خود همواره معلم را در انجام مشاوره یاری دهد

مسوولیتهای مدیر مدرسه :

مدیر مدرسه نه تنها در نحوه ی اداره ی مدرسه بلکه در چگونگی اجرای برنامه ی راهنمائی و موفقیت آن نقش بسزای دارد . مدیر مدرسه بر نحو ه ی اجرای برنامه ها آموزشی و پرورشی و نیز راهنمائی مدرسه نظارت مستقیم دارد و با فراهم آوردن شرایط و امکانت مناسب برای اجرای برنامه  ایجاد تفاهم بیشتر بین کارکنان مدرسه جلب همکاری والدین تشکیل به موقع شورای معلمان و طرح و پیگیری مسائل مبتلا به مدرسه برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت برای کارکنان مدرسه و تنظیم برنامه ی درسی معلمان  بنوعی که مشاور به موقع بتواند خدمات راهنمائی را برای دانش آموزان ارائه دهد اجرای برنامه ی راهنمائی را بهبود می بخشد مدیر مدرسه با تشکیل جلسات متعدد با دانش آموزان و والدین آنان و کارکنان مدرسه دمی تواند اجرای برنامه ی راهنمائی تحصیلی و شغلی را موثر و کارآمد تر سازد.

به نظر مکدونل (1956) نقش مدیر در برنامه ی راهنمائی مدرسه شامل تهیه ی محتوای برنامه ی راهنما ئی مدرسه ایجاد هماهنگی بین خدمات راهنمائی با سایر فعالیتهای مدرسه برگزاری جلسات مشورتی با کارکنان مدرسه به منظور تسهیل کار مشاور فراهم آوردن امکانات و وسایل لازم برای انجام مشاوره همکاری در جمع آوری اطلاعات درباره ی دانش آموزان تشکیل جلسات مشورتی با والدین دانش آموزان و سایر افراد جامعه به منظور جلب همکاری آنان است

مسوولیتهای روانشناس مدرسه :

روان شناس مدرسه در زمینه ها ی مشاوره و روان شناسی تربیتی و بالینی تخصص دارد و قسمت عمده ی وقت خود را با دانش آموزانی که مشکلات خاص یاد گیری و رفتار ی سپرد می سازد و پس از تشخیص مشکلات به حل آنها مبادرت می ورزد :مسوولیتهای روان شناس مدرسه را می توان در موارد زیر خلاصه کرد

1-تشخیصهای تربیتی : اگر دانش آموز ی پیشرفت تحصیلی مطلوبی نداشته باشد نزد روان شناس مدرسه ارجاع داده می شود . در این مورد روان شناس مدرسه با استفاده از ابزار و وسایل متعدد سنجش علل عدم پیشرفت تحصیلی را مشخص می سازد و سپس به رفع مشکلات اقدام می کند .

2- بررسی مسائل شخصیتی : دانش آموزانی که اختلالات گوناگون شخصیتی دارند نیز برای تشخیص و درمان مشکلات نزد روان شناس مدرسه ارجاع داده می شوند . روان شناس از طریق کاربرد آزمونهای متعدد شخصیتی مصاحبه های تشخیصی و سایر شیوه های متداول به تشخیص و درمان مشکلات دانش آموزان اقدام می کند

3- توصیه های تربیتی : روان شناس مدرسه با کارکنان مدرسه در زمینه های طبقه بندی و تدریس و رفع مشکلات  رفتاری دانش آموزان استثنائی و کسانی که به کمکهای خاص نیاز دارند همکاری می کند و بدینوسیله آموزش و پرورش مناسب و صحیح راممکن می سازد.

از دیدگاه انجمن روان شناس آمریکا نقش روان شناس مدرسه شامل سنجش رشد ذهنی و عاطفی و اجتماعی دانش آموزان شناسائی دانش آموزان استسنائی و طرح برنامه های تربیتی مفید برای کمک به آنان تعین روشهائی یادگیری و سازگاری دانش آوزان را تسهیل می کند و انجام تحقیق و استفاده از نتایج آن برای رفع مشکلات مدرسه در زمینه های گوناگون است .

مسوولیتهای مددکار اجتماعی :

مدد کار اجتماعی مدرسه  که در آموزش و پرورش و علوم اجتماعی آموزش دیده است در پیشگیری از بزهکاری دانش آموزان و کشف علل مشکلات آنان نقش مهمی را ایفا می کند . مدد کار اجتماعی رابط بین کارکنان مدرسه و والدین دانش آموز است و در رفع مشکلات شخصی و اجتماعی و مالی و تحصیلی دانش آموزان با سایر کارکنان برنامه ی راهنمائی همکاری می کند مدد کار اجتماعی مدرسه باید بتواند با منابع کمکی جامعه و نحوه ی ارائه خدمات آنها آشنایی کامل داشته باشد تا بموقع بتواندافراد نیازمندرا برای دریافت کمکهای ضروری به آن مراکزارجاع دهد.

به نظر فروهلیچ(1958) مسولیتهای مدد کار اجتماعی مدرسه شامل ارزیابی مشکلات دانش آموزان  و کمک به مشاور مدرسه برای حل آنها مطالعه ی فردی دانش آموزانی که مشکلات ویژه دارند و انجام اقدامات ضروری برای بهبود و رفع مشکلات آنان ارجاع دانش آموزانی که مشکلات آنان توسط کارکنان مدرسه قابل حل نیستند به افراد و موسسات کمک دهنده است .

مسوولیتهای روان سنج :

روان سنج اصولا در زمینه ی تهیه و اجرا و تعمیر و تفسیر انواع آزمونهای روانی - فردی و گروهی – آموزش دیده است و با بهره گیری از نتایج آزمونهای روانی دانش آموزان رادر تصمیم گیری شغلی شناسائی استعداد ها و رغبتها و تعیین رشته ی تحصیلی یاری می دهد و با مشاور مدرسه در زمینه ی شناخت بهتر و دقیق تر دانش آموزان همکاری می کند . اطلاعات حاصله از آزمونهای روانی یکی از منابع مهم در تصمیم گیری است مسوولیتهای روان سنج و روان شناس مدرسه به مقدار زیادی با یکدیگر تداخل دارد و صرفا در مدارس بزرگ وجود روان شناس و روان سنج و روان سنج تواما ضرورت می یابد .

مسوولیتهای گروه بهداشت:

حضور پزشک روان پزشک دندان پزشک و مربی بهداشت برای موفقیت راهنمائی و نیل به سلامت جسمی وروانی دانش آموزان ضرورت دارد خصوصا در مدارس ابتدائی مربیان بهداشت باید با تشخیص بیماریها نسب به درمان اختلالات جسمی و روانی دانش آموزان اقدام کنند. از طریق اجرای برنامه های بهداشتی مدرسه به دانش آموزان در زمینه ی سلامت جسمی و روانی اطلاعات کافی داده می شود و از سرایت امراض گوناگون وپیدایش اختلالات روانی پیشگیری به عمل می آید . همچنین از وقوع حوادث ناگوار که به نقص عضو و ناراحتی دانش آموزان می انجامد جلوگیری می شود در برنامه ی بهداشت مدارس فعالیتهائی از قبیل تامین ساختمان مناسب و شرایط روانی و اجتماعی مطلوب آموزش نکات بهداشتی به دانش آموزان و والدین و کارکنان مدرسه و کمک به آنان در حل مشکلات بهداشتی تعیین نیازهای بهداشتی دانش آموزان وکنترل بیماریهای مسری و منع دانش آموزان  از تماس با بیماران و ارائه کمکهای فوری به افراد بیمار و مصدوم انجام می گیرد .

مربی بهداشت مدرسه در تامین سلامت دانش آموزان نقش مهمی دارد و در ازای حداکثر هزار تاهزار و  پانصد دانش آموز حضور یک نفر مربی بهداشت ضروری است . مربی بهداشت با دانش آموزان باید در تماس مستقیم باشد و دانش آموزان بیمار را نزد پزشک ارجاع  دهد و در انجام معاینات جسمانی و نیز آموزش بهداشت به دانش آموزان و والدین  و کارکنان مدرسه در امر پیشگیری از شیوع بیماری با گروه پزشکی همکاری کند . مربی بهداشت مدرسه نسبت به تهیه ی شرح بهداشتی دانش آموزان مشاهده ی دقیق و مداوم حالات و رفتار آنان آزمایش  بینائی و شنوائی دانش آموزان تشکیل جلسات بحث و گفتگو برای آشنا سازی دانش آموزان والدین و کارکنان مدرسه با علائم بیماریهای رایج بین دانش آموزان و نظارت بر تغذیه دانش آموزان اقدام می کند.

مسوولیتهای مربی امور تربیتی :

مربی امور تربیتی مدرسه نیز در موفقیت برنامه ی راهنمائی نقش مهمی ایفا می کند. او با شناسایی دانش آموزانی که مشکل دارند و ارجاع آنان نزد مشاور مدرسه برنامه ریزی در زمینه ی فعالیتهای فردی و گروهی به منظور ارتقای روحیه ی همکاری و تقویت ایمان و اعتقادات مذهبی دانش آموزان برگزاری مسابقات هنری وعقیدتی در مدرسه و برنامه ریزی برای استفاده از اوقات فراغت دانش آموزان در پیشبرد اهداف راهنمائی مسوولیتهای خود را به انجام می رساند.

مسوولیتهای اعضای انجمن اولیا و مربیان:

اهعپمیت انجمن اولیا ومربیان مدرسه نباید در پیشبرد اهداف برنامه ی راهنمائی نادیده گرفته شود .انجمن اولیا ومربیان علاوه بر کمک های مالی به مدرسه در موارد متعدد و زمینه های گوناگون می تواند یار و مدد کار مسئولان مدرسه و معلمان باشد وجود  صمیمیت وتفاهم بین کارکنان مدرسه و والدین دانش آموزان در اداره ی مدرسه و پیشرفت تحصیلی و رفتاری آنان نقش بسزای دارد والدین باید به شیوه ی صحیحی بطور کامل و دقیق پیوسته در جریان چگونگی کارهایو اعمال فرزندشان در مدرسه قرار گیرند. از این رو گزارشهای ارسالی مدرسه باید حاوی اطلاعاتی باشد که والدین را هر چه بهتر و بیشتر در شناسائی پیشزفت و رشد فرزندشان کمک کند و از آنان برای مذاکره و مشاوره با معلمان و حضور در مدرسه دعوت بعمل آورد. گزارش ارسالی باید بطریقی تهیه و تنظیم شود که برای والدین به راحتی قابل درک باشد و تفاهم بین کارکنان مدرسه و اولیا را گسترش دهد . والدین می توانند در کمیته های متعدد - نظیر آموزش. بهداشت. ورزش  و تفریحات سالم . ساختمان . کتابخانه – که در مدرسه تشکیل می شود شرکت جویند و با استفاده از تخصص خود به پیشبرد اهداف برنامه ی راهنمائی و مشارکت کمک کنند.

خلاصه ی گفتار:

اجرای برنامه ی راهنمائی مدرسه از عهده ی یک نفر خارج است و موفقیت در آن به همکاری همه ی افراد جامعه کوچک مدرسه و جامعه بزرگتر نیاز دارد .در اجرای برنامه راهنمائی و مشاوره مدرسه . والدین دانش آموزان و کلیه ی کارکنان مدرسه و نهادها و موسسات اجتماعی باید مشارکت داشته باشند و هر کدام از اهداف راهنمائی و عملکرد آن آگاه باشند . مشاور مدرسه که فردی آگاه و متخصص در حل مشکلات روانی است. در برنامه ریزی و گسترش برنامه های راهنمائی تشکیل جلسات  راهنمائی و مشاوره با کارکنان مدرسه و دانش آموزان و والدین آنان و در صورت لزوم ارجاع دانش آموزان نیازمند به مراکز و مراجع ذیصلاح مسوولیتهای خود را به انجام می رساند

معلم نقش تعیین کنندهای در موفقیت برنامه ی راهنمائی مدرسه دارد . او گرچه نمی تواند مستقلا در مشاوره با دانش آموزان زیاد موفق باشد ولی با تماس دائمی که با دانش آموزان دارد آنان را به خوبی می شناسد و می تواند اطلاعت ارزنده ای درباره ی اعمال و رفتار دانش آموزان در دسترسی مشاور و مدرسه قرار دهد  و مشاور را در نیل به اهداف راهنمائی کمک کند .

مدیر مدرسه که اداره  و رهبری فعالیت های آموزشی و پرورشی مدرسه را بر عهده دار است از طریق تنظیم برنامه ی درسی مناسب و صحیح و حمایت از فعالیتهای مشاور می تواند همکاری تمام کارکنان مدرسه و والدین دانش آموز ان را نسبت به عملکرد مشاور جلب کند و او را در پیشبرد اهدافش یاری کند .

روان شناس مدرسه نیز با فعالیتهای تشخیصی بررسی و درمان مسائل شخصیتی و ارائه توصیه های تربیتی یار و همکار مشاور مدرسه در نیل به اهداف برنامه ی راهنمائی است مدد کار اجتماعی از طریق برقراری رابطه ی خانواده و مدرسه در حل مشکلات دانش آموزان به مشاور کمک می کند روان سنج مدرسه با اجرا و تفسیرنتایج آزمونهای روانی درمواقع ضروری اطلاعات صحیح ومناسبی درباره ی دانش آموزان در دسترس مدرسه قرار می دهد و او را در حل مشکلات دانش آموزان کمک می کند مربی بهداشت با اعمال شیوه های صحیح ارتباط با دانش آموزان و والدین آنان و کارکنان مدرسه سلامت جسمی و روانی دانش آموزان را تامین می کند و آنان  را در نیل به اهداف آموزش و پرورش یاری می دهد .مربی امور تربیتی نیز به نوبه ی خود با انجام فعالیتهای پرورشی و تهیه ی برنامه های آموزشی از بروز مشکلات پیشگیری می کند و در صورت نیاز دانش آموزان را نزد مشاور مدرسه ارجاع می دهد همکاری و همیاری اعضای انجمن اولیا و مربیان در پیشبرد اهداف راهنمائی موثر است و از والدین دانش آموزان می توان در تامین نیاز های گوناگون مدرسه یاری گرفت . متقابلا والدین نیز باید شیوه ی صحیح در جریان فعالیتهای فرزندانشان در مدرسه قرار گیرند.

 خود آزمایی

برای مشخص شدن اینکه آیا به هدفهای این گفتار رسیده اید یا نه با پاسخ دادن به پرسشهای زیر خود را بیازمانید:

1-وظایف عمده ی مشاور یا راهنما در سه مقطه تحصیلی را بیان کنید ؟

2- مسوولیتهای راهنما یا مشاور را به طور کلی در چند دسته یا گروه می توان جای داد؟

3- تفاوت دو وظیفه ی مشاوره کردن و مشورت کردن را بیان کنید ؟

4- چرا گفته می شود که راهنما یا مشاور در اجرای برنامه راهنمائی و مشاوره نقش هماهنگ کننده ی فعالیتهای کارکنان مختلف برنامه را دارد ؟

5- اهمیت و ارتباط کاری هر یک از خصوصیات راهنما یا مشاور را بیان کنید ؟

6-در اجرای برنامه راهنمائی نقش و مسوولیتهای معلم را مهم تر می شمارید یا راهنما را ؟چرا؟

7-نقش معلم به عنوان مشاور را مورد بحث قرار دهید؟

8- مدیر مدرسه برای اجرای برنامه ی راهنمائی چه کارهای می تواند انجام دهد؟

9- مسوولیتهای روان شناس مدرسه  دربرنامه ی راهنمائی و مشاوره را شرح دهید.

10- مسولیتهای روان شناس و روان سنج مدرسه در برنامه راهنمائی و مشاوره را با یکدیگر مقایسه کنید.

11-کدام یک از کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره در ایجاد ارتباط بین جامعه ی کوچک مدرسه و جامعه ی بزرگتر فعالیت بیشتری دارد ؟ این نکته را در ارتباط با اجرای برنامه ی راهنمائی و مشاوره مورد بحث قرار دهید .

12- ماهیت توجه به مسائل بهداشت جسمی وروانی در برنامه ی راهنمائی و مشاوره نقش کارکنان گروه بهداشت در این مورد را توضیح دهید .

13-نقش مربی امور تربیتی در فعالیتهای برنامه ی راهنمائی و مشاوره چیست ؟

14- انجمن اولیا و مربیان در اجرای برنامهی راهنمائی و مشاوره چه کمک های را می تواند ارائه دهد؟

15- به نظر شما نقش کدام از کارکنان برنامه ی راهنمائی و مشاوره از اهمیت بیشتری برخوردار است ؟ توضیح دهید.

16-در شرایط فعلی در مدارس ایران وجود چه افرادی در برنامه ی راهنمائی و مشاوره امکان پذیر است؟آیا  میتوانید طرحی را در این مورد پیشنهاد کنید ؟